29 listopada 1929 roku Akademia Wychowania Fizycznego na warszawskich Bielanach została uroczyście otwarta. Inicjatorem był Marszałek Józef Piłsudski. W tym roku AWF obchodzi swój jubileusz. Jak uczelnia zmieniała się przez te 90 lat?
Powstanie i nazwa
Marszałek Piłsudski doskonale wiedział, jak ważne jest wychowanie fizyczne. Chciał, aby Centralny Instytut Wychowania Fizycznego szkolił przyszłych oficerów i wojskowych. Był wielkim propagatorem sportu. Jako Naczelnik Polski żywo interesował się rozwojem sportu w naszym kraju. Po śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego w 1935 roku, nadano uczelni nazwę Centralny Instytut Wychowania Fizycznego im. Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Natomiast w 1938 roku przekształcono struktury uczelni, od tej pory – z przerwą w latach 1949-1990, gdy patronem był Karol Świerczewski – nosi nazwę Akademii Wychowania Fizycznego im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
Budynek
Głównym architektem kompleksu był Edgar Norwerth. Chciano stworzyć obiekt z rozmachem, kipiący nowoczesnością. Ogromny, ale w swej formie niezwykle oszczędny i awangardowy. Charakterystycznym elementem jest wysoka wieża przeznaczona na połączenie komina kotłowni, a także na budynek mieszkalny oraz filtry do basenu. Całość została wtopiona w przepiękną bielańską przyrodę. Wszystko to idealnie wypełniało program modernistycznej architektury. Nawet dzisiejszy widok dziedzińca został zaplanowany. Inżynier Norwerth, przechadzając się przez rozległe tereny kompleksu, dostrzegł potencjał w topoli. To tak naprawdę wokół niej Norwerth stworzył cały projekt. Stwierdził, że będzie się ona idealnie komponować z białymi murami budynku i w przyszłości stanie się cudowną ozdobą placu.
AWF artystycznie
Akademia ceni sobie nie tylko sztukę sportową, lecz także sztuki plastyczne. Modernistyczny gmach symbolizuje wyżyny architektoniczne. Spacerując wzdłuż zielonych alejek, z łatwością można przeoczyć rzeźby. Przy bramie głównej stoi Dziewczynka ze Skakanką, rzeźba wykonana przez Alfonsa Karnego. Twórca był blisko związany z CIWF-em, miał tutaj nawet swoją pracownię. Do wykonania tej rzeźby pozowała mu Pani Wiktoria Nawrocka, późniejsza profesor AWF-u. Nieco dalej stoi rzeźba Andrzeja Manczury przedstawiająca Chłopca z Piłką. Do Alfonsa Karnego należy także popiersie Józefa Piłsudskiego, które stoi przy dziedzińcu. Na okres, gdy patronem był generał Świerczewski, popiersie zniknęło, jednak, schowane w Łazienkach Królewskich, powróciło na swoje miejsce w 1990 roku. Idąc Aleją Brzozową nietrudno dostrzec monumentalny wykonany z brązu pomnik Janusza Kusocińskiego, wybitnego sportowca i absolwenta AWF-u. Został on wykonany przez Witolda Korskiego i Józefa Potępy. Pomnik ten przepięknie wygląda zwłaszcza jesienią, kiedy to towarzyszą mu żółte kwiaty forsycji. Na terenie uczelni znajduje się także kamień z głównym hasłem Igrzysk Olimpijskich praz ruchu olimpijskiego – Citius, Altius, Fortius.
Absolwenci
Na warszawskiej AWF studiowali wspaniali sportowcy, działacze i osoby propagujące sport, m.in. Ryszard Bosek, siatkarz, złoty medalista Mistrzostw Świata z 1974 roku, mistrz olimpijski z 1976 roku, słynny narciarz Bronisław Czech, selekcjoner piłkarskiej reprezentacji Polski Jerzy Engel, Otylia Jędrzejczak multimedalistka olimpijska, rekordzistka mistrzostw świata i Europy w pływaniu, Jerzy Kulej, jedyny dwukrotny mistrz olimpijski w boksie, lekkoatleci: Janusz Kusociński, Janusz Pyciak-Peciak, Tadeusz Ślusarski, a także Zygmunt Chajzer, Maryla Rodowicz oraz dziennikarz sportowy Włodzimierz Szaranowicz. Warto wspomnieć, że na AWF-ie zostało założone Stowarzyszenie Absolwentów AWF, które dba o relacje i kontakt z absolwentami. W grudniu 2017 roku z inicjatywy tego stowarzyszenia został reaktywowany klub Relax Qultura.
AWF dzisiaj
Obecnie w swojej ofercie uczelnia dysponuje 6 ścieżkami kariery. Oprócz tradycyjnego wychowania fizycznego są m.in. fizykoterapia, pielęgniarstwo oraz turystyka i rekreacja. Na uczelni studiuje ponad 5,5 tys. studentów i studentek. Absolwenci uczelni dbają o zdrowie i kondycję dzieci, dorosłych i starszych. Propagują zdrowy i aktywny styl życia, dzięki czemu mają realny wkład w poprawę zdrowia mentalnego swoich podopiecznych.
Obchody z okazji jubileuszu trwają cały rok, jednak to w listopadzie będziemy hucznie świętować tę okrągłą rocznicę. To właśnie wtedy, 90 lat temu, powołano do życia naszą bielańską akademię. 29 listopada odbędzie się Koncert Jubileuszowy.
Olga Lewandowska
Ilustracja Dominika Hoyle